Mahfi Eğilmez: 2025 Yılı İlk Çeyreğine İlişkin Önemli Göstergeler Değerlendirildi
30 Haziran 2025 günü, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından Mayıs ayı işgücü göstergeleri ile Ocak – Mayıs dış ticaret göstergeleri ve Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 2025 yılı ilk çeyrek dış borç verileri açıklandı. Bu göstergeler ekonominin durumunu anlamak açısından büyük öneme sahip. Her birini ayrı ayrı ele alarak durumu değerlendirelim.
İşsizlik Oranı ve Geniş İşsizlik Oranı
Mayıs ayında işsizlik oranı %8,4 olarak açıklandı. Bu oran geçen yılın aynı dönemine göre değişmese de Nisan ayına göre 0,2 puan düşüş gösterdi. Geniş işsizlik oranı ise %31 olarak hesaplandı. İşsizlik ve geniş işsizlik arasındaki fark, toplumda resmi olarak işsiz olmadığı halde işsiz olanların yüksek olduğunu gösteriyor. TÜİK’in işsizlik verilerinden yararlanarak hazırladığımız grafik aşağıda yer almaktadır.
Dış Ticaret Göstergeleri
Ülkenin bu yılın ilk beş ayındaki dış ticaret göstergelerine bakıldığında geçen yılın aynı dönemine göre ihracatın %3,4 ve ithalatın %5,8 arttığı görülmektedir. Ancak dış ticaret açığı %12,7 artmıştır. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %2,3 azalmıştır. Büyüme hızının düşük olması ve ithalat fiyatlarının ihracat fiyatlarından daha fazla artması, dış ticarette sıkıntı olduğunu göstermektedir.
Dış Borç Stoku ve Ödemeler
2025 yılının ilk çeyreğine ait Türkiye’nin dış borç stoku incelendiğinde 1990’da 52,4 milyar dolar iken, 2025’te 527,5 milyar dolara yükseldiği görülmektedir. Bu artış olumsuz olsa da GSYH’ye oranının azalmış olumlu bir gelişme olduğunu göstermektedir. Ayrıca, Mayıs – Aralık döneminde yapılacak dış borç ödemeleri toplamının 75,3 milyar dolar olduğu açıklanmıştır.
Özetle, yayımlanan veriler dışarıda zaten var olan risklerin yanı sıra içeride de risk oluşturmamak adına dikkatli hareket etmenin önemini vurgulamaktadır.
Yukarıdaki analiz Mahfi Eğilmez’in kişisel blogundan alınmıştır.